Eluasoa

http://www.meteored.com/ram/numero37/imagenes/21_ventisca.jpg

Egunotako ikuskizun zuria beste ostagi batzuekin batera nahasi izan da, haizearekin, besteak beste. Bisutsa terminoa, oro har, zabaldu samartu bada ere, badira beste zenbait berba hedatzea merezi duenik, adibidez, eluasoa. Itxura denez, elur + lauso osagaiez eraturik dago. Kontua zera da, zer demontre da? haizea + elurra ala elurra + haizea? Nondik abiatu behar da horrelako berbak azaltzeko: elurra ari duenean harrotzen den haizea ala haizea ibiltzen denean ari duen elurra? Nik neuk haizeari lotuagoko nuke, batez ere buruan ideia hori erabiltzen dugu eta. Barandiaranek, eluaso dela-eta hauxe jaso zuen:
“Bisutsa edo haizea ibili eta elurra batera egitea eluaso ere esaten da.. Batzuetan Herriak Eluaso jeinu gaiztoa dela uste du”. Mitologia del Pueblo Vasco, 182 or.

Iruzkinak

Hau esan du Erramun Gerrikagoitia erabiltzaileak…
Burutik pasatu zait izan ahal dela, hori eluaso hori datorrena elur + eraso = eluaso.
01:09
Hau esan du Kepa Diegez erabiltzaileak…
Litekeena da. Hala ere, beste hitz batzuen bilakaera dela-eta, hauxe izan liteke:

elu(r)+ lauso> elulauso (bi -l- bat galtzen da kakophoniagatik) > eluauso >ELUASO
16:56
Hau esan du Erramun Gerrikagoitia erabiltzaileak…
Esaten ei da edo esaten ei zen elauso, noiz ari zen batera: elurra eta haizea. Elauso baldin badatorke elur + lauro tik ez diot zentzurik hartzen hor haize hitzari, ze lauso baldin badago ezin egon ahal da haize handi edo zakarrik.

Aitzitik ederto datorke kin eraso hitza' haizea, haize bortitz edo zakarra.

Nola ikusten duzu Kepa, ez al du ukatzen lauso hitz horrek possibilitatea hon elurra eta haizea batera, biak batera?
17:58
Hau esan du Kepa Diegez erabiltzaileak…
Nire uste txikian, ez. Izan ere, "lauso" hitzak haizea eta elurra batera izaten direneko ikusgaitasunik eza adieraz lezake, hau da, elurrak haizearekin "lausotu" egiten du.
21:23
Hau esan du Erramun Gerrikagoitia erabiltzaileak…
Bai, izan ahal da ere. Ez naiz, ez nintzen konturatu. Bai, possible da elauso izatea lausoturik dagoela elurrarekin vistea eta ez dela ikusten ahal.
00:25
Argitaratu iruzkina

Blog honetako argitalpen ezagunak

Eta enzun nezan boz bat zerutik ur handien hotsa bezala, eta igorziri handi baten hotsa bezala:

Irudia
eta enzun nezan bere gitarrak ioiten zituzten gitarrarien soinu ba t: Badakizue norena den testutxo hori, ezta? Bai, XVI. mendeko "Euskara Batua", Leizarragarena. Igorziri (ihurtziri, justuri...) hitza berari ikasi genion aspaldixe. Kontua da, beraren sorterrian, Beskoizen, datorren larunbatean, hilak 28, omenaldia egingo zaiola. Kristinak, blog honetako irakurle finak eta Atturi aldeko euskara ikertzen dabilenak eman digu haren berri. "Leizarraga egun" izeneko omenaldia antolatu dute. Hauxe duzue Kristinari Henri Duhauk "igortziritako" programa: - 15.00 Ongi etorria (herriko jantegian). - Henrike Knörr: Leizarraga-Lazarraga. - Urbistondo anderea: protestantismoa Euskal Herrian. - Piarres Charritton : XVI. mendea. Beraz, nehork inguratzerik baleuka, badaki zer izango duen.
Gehiago irakurri »

Haizea ez da indartsua, gogorra eta zakarra, bai

Irudia
            Hemendik hartua           Kirk urakan ohiaren erasana dela-eta, han-hemenka, haizeari buruzko iruzkin ezegokiak irakurri eta entzuten dira.  Euskaldunen adimen-begiak era askotara adierazten du haizearen intentsitatea: adjektiboak erabiltzen ditu; aditzak errepikatzen ditu; graduatzaileez baliatzen da. Haize indartsua ez da tradiziozkoa. Horren ordez, adjektibo hauek erabiltzea egokiagoa da:     Haize bortitza     Haize petrala     Haize sastarra      Haize traketsa     Haize zakarra     Haize zitala     Haize zorrotza     ...          Edo-ta     Azkarki dabil     Bizi antzean joko du     Gogor joko du     Indartsu joko du      Baina, egundo ere ez *Haizea egiten du; beti ibili eta jo .       
Gehiago irakurri »

...ari du...

Irudia
Elsie Russell. "Dance dans le vent" Ortzian jazotzen diren gertakizunen berri emateko euskarak galdu behar ez genukeen aditz jator bat erabiltzen du euskalki guztietan, bizkaieraz izan ezik: ari du . Euskalkien arabera baditu zenbait aldaera: "ai do", "ai dü"... Badirudi ari du ren gainean badugula izaki bat edo natura bera ostagiak gobernatzen dituena. Adibidez, honako esapide ezinago eder hauek jaso ditugu: Mardul ari du. (Euria). Mujika Josefa Martina . Neronek or-emen entzunak. Lodi ari du: ebi (euri) zarra da .... Oñatibia Manuel . Bible Saindua. (Duvoisin). 1859. Ebiya bizitzen ari du .... Mujika Josefa Martina . Neronek or-emen entzunak. Gexala ari du ... Ebi maxkala . (Ebi indar gutxikoa). Mujika Josefa Martina . Neronek or-emen entzunak. Euri txe au da okerrena... Ezerez bezela ari du , ta sartzen da gorputzean zañetaraño.... Soroa Marcelino . EUSKAL ERRIA (revista), 1881. Aunitz ari du euria . Altzo...
Gehiago irakurri »